BELEDİYEMİZDEN MUNZUR GÖZELERİ PROJESİ DAİR TEKNİK RAPOR
İçinde yaşadığımız bölgenin toplum ve kamu yararına bilim ve teknik ışığında korunarak geleceğe taşınması için almış olduğumuz hizmet etme sorumluluğumuz gereği Ovacık ilçesinde bulunan Munzur Gözeleri'nde yapımı planlanan Peyzaj Projesine ait teknik değerlendirmelerin yapılması ve tartışılması gereği oluşmuştur.
Dersim Belediyesi olarak bileşeni olduğumuz Munzur Özgür Aksın Meclisi kararları çerçevesinde de bu sorumluluğumuz daha da derinleşmiş ve yöremizin, kentimizin sahibi olduğumuz bilinci ile insani değerleri, inanç değerlerini, kültürel ve doğal varlıklarımızın coğrafyamızın hazineleri olduğu ve korunması gerektiğini önceleyen, halk içinde emeğin, barışın, özgürlüklerin içselleştirilerek, halkımızla birlikte karar alarak çalışmalar yapılması bu sorumluluğumuzun özüdür.
Belirttiğimiz yetki ve sorumlukla, Belediyemizde görevli ilgili meslek insanları tarafından, Tunceli Valiliği’nin (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) 2018-2019 tarihinde Tunceli İli Ovacık İlçesi sınırları içerisinde yer alan 1. Derece Doğal Sit alanı olan Munzur Gözelerini Koruma ve Kontrollü Kullanılmasına ilişkin hazırlanan rekreasyon projesine ilişkin aşağıda belirtilen değerlendirmeler yapılmış ve iş bu rapor hazırlanmıştır:
1. DERECE DOĞAL SİT ALANI /MUNZUR GÖZELERİNİ KORUMA VE KONTROLLÜ KULLANILMASINA İLİŞKİN HAZIRLANAN REKREASYON PROJESİ TEKNİK DEĞERLENDİRMELERİ
Tunceli ili Ovacık İlçesinde Munzur gözeleri ve Munzur Vadisi Milli Parkının bulunduğu bölge için yapılan Rekreasyon Projesi teknik incelemesinde, öncelikle ülkemizde yanlış uygulama örneklerinin yarattığı endişe ve geri dönülmez tahribatın olmaması için bilimin ve tekniğin tüm hassasiyeti ile yaklaşım sergilenmiştir.
Hazırlanan projenin düzenlenmiş bir park alanı ve kent içinde bir rekreasyon projesi gibi değil, tamamıyla bölgedeki tüm canlı yaşamının nasıl etkileneceği, nasıl korunacağının bilimsel verilerle, ispatlarla, örneklerle yapılması gerektiği hassasiyeti olgusunu vermesi ve kaygıları da gidermiş olması gerekmektedir.
Yapılan 1. Derece Doğal Sit alanı olan Munzur Gözelerini Koruma ve Kontrollü Kullanılmasına ilişkin rekreasyon projesi çalışmasının halkımız için iyi niyetli olsa dahi korunan alanlarda plan ve proje hazırlama sistematiğinin sağlıklı bir yaklaşımla uygulanması ile alan sürdürülebilirliğinin sağlanması açılarından teknik hatalar barındırdığını ifade etmekte yarar görülmektedir.
Bahsedilen teknik hataların içeriğine aşağıda detayı ile değinilecek olmakla birlikte, burada, bahsedilen teknik hataların geçiştirilemeyecek, geri dönüşü olmaz etkiler bırakacağını vurgulamak gerekmektedir.
1. Mekanda insan için insan tarafından yapılan uygulamalar bir yandan doğal ve kültürel alanlar üzerinde tahribata sebebiyet verirken diğer taraftan insan yaşamı için vazgeçilmez önemi olan yaşam destek sistemlerini tüketmeye devam etmekte ve doğal olayların felakete dönüşmesine neden olmaktadır. Dolayısıyla herhangi bir alanda dahi insan müdahalesinin çok yönlü etkilerinin çok boyutlu bir yaklaşımla analiz edilmesi gerekirken doğal ve kültürel anlamda büyük değer taşıyan alanlarda yapılması-yürütülmesi gereken çalışmaların kapsamının iyi belirlenmesi ve tüm gerekliliklerin yerine getirilmesi gerekmektedir.
2. Projede ve raporlarında bu endişelerin nasıl giderileceği ve buna dair senaryoların matris çalışmaları bulunmamaktadır.
3. Doğal ve kültürel hassasiyetleri olan bir alan üzerinde geri dönüşü olmaz hataların önünü açan uygulamalar;
3.1 Planlama Sistematiği
3.2 Katılımcı Karar Mekanizmaları
3.3 Alan Taşıma Kapasitesi
3.4 Alan Tasarımı
3.5 Uygulama ve Alan Yönetimi
3.6 Etki İzleme ve Geri Bildirim
başlıkları altında ele alınmış ve üzerinde hassasiyetle durulan konulara bu çerçevede açılım getirilmiştir.
3.1 Planlama Sistematiği
Tüm yaşama ve üretme alanlarımızda da büyük önem taşıyan ancak korunan alanlarda daha fazla hassasiyet gösterilmesi gereken konuların başında politika, plan, program, proje ilişki sistematiğinin tutarlılıkla uygulanması gerekliliği gelmektedir.
Korunan alanlarda ülke politikamız sürdürülebilirliğin sağlanması üzerinden kurgulanmıştır. Bahsedilen sürdürülebilirlik anlayışı öncelikle doğal ve kültürel varlıkların korunmasını ve gelecek kuşaklara zarar görmeden aktarılmasını bir gereklilik olarak tanımlamaktadır. Dolayısıyla burada sorulması gereken ilk soru yapılmış proje politika belgelerinde altı çizilen konuları ne kadar uygulamaya aktarabilmiştir. Bunları özlü birer söz ya da yaklaşım olarak ele almış ve uygulamaya yansımasına ilişkin yeterince değerlendirmelerde bulunulmuş mudur?
Koruma alanlarda karşımıza çıkan ikinci konu politika belgelerine bağlı olarak kapsayıcı değerlendirmelerde bulunarak plan ana kararlarını ve ilkelerini üretmektir.
Burada da karşımıza ikinci soru çıkmaktadır.
• Alan özelinde hazırlanan Plan, öncelikle il ve bölge başta olmak üzere etkiler ve etkileşimler kapsamında ne kadar değerlendirilmiştir ve bu değerlendirmeler proje sürecine nasıl yansımıştır?
Proje süreciyle ilgili olarak;
Alan’ın konumlandırması nasıl yapılmıştır, söz konusu konumlandırmanın gerekleri projede nasıl karşılık bulmuştur? Konumlandırma kapsamında doğal, sosyal, kültürel, ekonomik çevre bileşenleri ne kadar analiz edilmiştir ve söz konusu analizler nitelikli bir projelendirme süreci oluşturamıyorsa eksiklikler nasıl bertaraf edilmiştir? Alan’ın kendi içindeki hassasiyetlere göre yapılan bölgelemeler ve bu bölgelere ilişkin alınan ilkesel kararlar projeye nasıl yansımıştır?
Planlama sistematiği içerisinde üzerinde durulması gereken bir diğer aşama program aşamasıdır. Burada da üzerinde durulması gereken soru; Alan hangi sosyal, çevresel, mekânsal, ekonomik programın parçası olarak nasıl ele alınmıştır sorusudur. Alan özelinde hazırlanan proje hangi programa nasıl katkı sunmaktadır. Herhangi bir programa katkı sunarken başka bir program önceliği üzerinde zarar oluşturmakta mıdır?
Proje aşamasında dikkate alınması gereken tüm teknik konulara aşağıda yer verilecek olmakla beraber burada sistematik açısından sistem verimliliği açısından sorulması gereken soruya odaklanılmasında yarar görülmüştür.
Proje uygulama sürecinde ve sonrasında gündeme gelecek hassasiyetleri barındırmakta mıdır? Uygulama teknik şartnamelerini, alan yönetim yaklaşımını, ziyaretçi yönetim yaklaşımını, etkilerin izlenmesi gereken odakları ne kadar barındırmaktadır? Üst ölçek çalışmalarda bunlara ilişkin yönlendirmeler yapıldıysa bunlara ne kadar bağlı kalınmıştır. Üst ölçek planlarda bu yönlendirmelere yeterince sahip olunamadıysa boşluk hangi yaklaşımla, hangi teknik uzmanlıkların desteği alınarak, hangi analizlere yer verilerek nasıl doldurulmuştur?
Sonuç olarak politika, plan, program ve proje sistematiğinin iç tutarlılığı yüksek, bütüncül bir yaklaşımla uygulamaya yansıdığı konusunda tereddütler oluşmuştur.
Yapılan proje kendisinden önce gelmesi gereken ve kendisinden sonra uygulanması gereken çalışmalarla bağlantı kurulmaksızın sadece estetik bir görüntü oluşturmak kaygısıyla hazırlanmış izlenimi vermektedir. Alanda geri dönüşü olmaz hataların oluşmaması için konunun bu kapsamda yeniden ele alınması gerektiği düşünülmektedir.
3.2 Katılımcı Karar Mekanizmaları
Ülke doğal ve kültürel kaynak değerlerinin korunması kapsamında gerek koruma anlayışının gerektirdiği detayda ve nitelikte çalışmaların üretilmesi, gerek koruma anlayışının toplumda yer bulması, gerekse koruma gereklerinin sadece uygulayıcılar değil kullanıcılar tarafından da yerine getirilmesi açılarından sorulması gereken soruların Proje özelinde değerlendirilmesinde yarar görülmektedir. Bu kapsamda;
- Proje üretim aşamasında üst ölçek plan kararlarının uygulamaya sağlıklı bir yaklaşımla aktarılabilmesi için gerekli tüm uzmanlıkların görüşlerine başvuru olanağı sunan ve uzmanlardan oluşan bir katılımcı karar platformu oluşturulmuş mudur? Bu platform aracılığıyla jeoloji, jeomorfoloji, hidroloji, hidrojeoloji, toprak, iklim, yaban yaşamı, doğal bitki örtüsü, hassas, nadir ve/veya endemik türler gibi doğal yapı bileşenlerine nüfus ve dinamikleri gibi sosyal yapı bileşenlerine, alanın tarihsel süreç içerisinde üstlendiği misyonlar da göz önünde bulundurularak kültürel yapı bileşenlerine ilişkin uzman görüşleri alınmış mıdır? Alınan görüşler proje kararları üretilirken uyum ve çatışma açılarından değerlendirilmiş midir? Doğal ve kültürel kaynaklar kullanıma açılırken koruma önlemleri nasıl geliştirilmiştir? Mevcut ve öneri kullanım profilleri arasındaki farklılıklar nasıl analiz edilmiştir? Özetle projeye esas olan teknik karar alma mekanizması nasıl çalıştırılmıştır ve hangi uzmanlar alınan kararların oluşturacağı etkileri de değerlendiren bir rapor hazırlamıştır?
- Proje’de yapısal ve bitkisel müdahale kararları üretilirken yerel halkın hassasiyet ve öncelikleri hangi mekanizmalardan yararlanılarak belirlenmiştir? Bu kapsamda hangi anket taramaları, katılımcı değerlendirme toplantıları ve/veya yüz yüze görüşme çalışmaları gerçekleştirilmiştir? Yerel halkın önem ve öncelikleri Proje’ye nasıl yansıtılmıştır?
- Proje mevcut kullanıcı eğilimlerine ne kadar uygundur? Kullanıcı eğilimleri hangi çalışma ile analiz edilmiştir? Mevcut eğilimler göz önünde bulundurulduğunda farkındalık oluşturulması gereken konular belirlenmiş midir? Farkındalık oluşturmak kapsamında hangi mekanizmaların kullanılması gerektiğine dair bir değerlendirme yapılmış mıdır?
sorularının hassasiyetle cevaplanması gerekmektedir.
3.3 Alan Taşıma Kapasitesi
Korunan alanlarda çevresel sürdürülebilirliğin sağlanmasında, alanın ekolojik taşıma kapasitesinin son derece önemli olduğu bilinmektedir, bu kapsamda çok sayıda bilimsel çalışma da bulunmaktadır. Günümüzde korunan alanların sürdürülebilirliğinin sağlanması salt çevresel sürdürülebilirlik boyutu ile ele alınamadığından konunun sosyal ve ekonomik boyutlarıyla da değerlendirilmesinde yarar görülmektedir. Dolayısıyla korunan alanlarda kullanım söz konusu olduğunda ihtiyaç duyulan hassas
dengenin hem doğanın taşıma kapasitesinin üstüne çıkmaması hem kullanıcı beklentilerinin sürdürülebilir bir anlayışla karşılanması hem de alan yönetiminin finansmanında ekonomik döngünün tanımlanması önem taşımaktadır.
Bu ilkesel ve teknik yaklaşım doğrultusunda bahse konu Proje çalışmaları kapsamında;
- Alan’ın ekolojik taşıma kapasitesi hangi yöntem ve/veya yöntemlerle tanımlanmıştır? Ekolojik taşıma kapasitesi analizlerinde toprak kaynaklarının korunumu nasıl ele alınmıştır? Yoğun kullanım durumlarında oluşacak sıkışma ve bunun sebebiyet vereceği zararın (toprak havalanmasında azalma, yararlı mikroorganizmaların yok olması, kök sıkışması ve buna bağlı bitki ölümleri, su infiltrasyonunda azalma, yüzey suyu akışında artış vb. ) bertarafında hangi teknik uygulamalar geliştirilmiş ve önerilmiştir.
- Alan su kaynakları açısından da önem taşımaktadır bu nedenle kullanıcı yoğunluğu ile beraber önerilen yapısal-bitkisel uygulamalar su kaynaklarının nitelik ve miktarında herhangi bir etkiye sebebiyet verecek midir? Kullanıcı yoğunluğu bitki örtüsünün kendisini yenileme gücü üzerinde nasıl etki oluşturacaktır? Bitki örtüsü üzerinde oluşan değişim ile Proje kapsamında önerilen yapısal ve bitkisel uygulamalar habitatlar üzerinde nasıl etkiler oluşturacaktır? Alanın ekolojik sürdürülebilirliği için ideal kullanıcı sayısı ve yoğunluğu ne olmalıdır? Alan’ın rejenerasyon kabiliyetinin devamlılığı için kullanıma kapatılması gereken özel dönemler var mıdır?
- Alanın sosyal taşıma kapasitesi hangi yöntem ve/veya yöntemlerle belirlenmiştir? Kullanıcı profilinin alan kullanım eğiliminin oluşturacağı etkiler sayısal artış kapsamında da ele alınmış mıdır? Alanda kullanıcı beklentisinin en üst düzeyde sağlanabilmesi için tanımlanan ideal kullanıcı sayısı nedir?
- Alan’da ekonomik taşıma kapasitesi analizine ihtiyaç duyulmasına zemin hazırlayan bir talep var mıdır? Alan’da ekonomik faaliyet önerilerinin geliştirilmesi durumunda hangi girişime hangi ölçekte izin verilmesi gerektiğine ilişkin kararlar üretilmiş midir? Alan yönetim finansmanı kapsamında Alan’da ekonomik faaliyetlere izin verilecek midir?
3.4 Alan Tasarımı
Korunan alanlar herhangi bir kentsel odaktan farklı olarak getirilen her türlü yapısal ve bitkisel elemanın detaylı analiz edilmesi gereken alanlardır. Bu yaklaşımla, hazırlanan Proje’nin yapısal ve bitkisel elemanların kullanımına ilişkin kararlarının detaylı olarak analiz edilmesinde ve Proje müellifinin bu kapsamda gündeme gelecek soruları cevaplamasında yarar görülmektedir. Proje’ye ilişkin olarak sorulması gereken sorular arasında;
- Bitkisel elemanların seçiminde doğal bitki örtüsü ve alanın karakteristiğini oluşturan bitki sosyolojisi ne kadar dikkate alınmıştır?
- Bitki seçiminde tür ve sayı yaklaşımları hangi esaslar dikkate alınarak belirlenmiştir?
- Yapısal elemanların seçiminde ve alanda yerleştirilmesinde mevcut habitatlar üzerinde oluşan etki nasıl değerlendirilmiştir?
- Yapısal elemanlar yeni habitatların oluşmasına sebebiyet veriyorsa bu habitatlarda yer seçen canlıların diğer canlılar üzerinde oluşturacağı etkiler nelerdir?
- Yeni oluşan habitatlarda yaşayan canlılarla mücadele edilmesi gerekirse ilaç vb. kullanılamayacağından nasıl bir koruma önlemi önerilmiştir?
- Alan’da oluşabilecek yeni habitatlarda yer seçen canlıların insan konforu üzerinde etkileri neler olacaktır?
- Kullanılan yapısal elemanların bakımında kullanılması gereken kimyasalların alanda oluşturacağı etkiler göz önünde bulundurulmuş mudur?
- Alandaki su hareketliliği hangi teknik araçlar ve modellerle denenmiştir?
- Su akışında oluşacak değişimlere karşı hangi önlemler geliştirilmiştir?
- Alanda atık yönetimi nasıl çözümlenmiştir?
- Atıklarla birlikte Alan’da olmayan mikroorganizmaların Alan üzerinde etki oluşturmaması için hangi koruyucu önlemler alınmıştır?
- Yapısal elemanlar hangi sayı ve yoğunlukta kullanıcı tarafından ne kadar bir süre boyunca kullanılabilecektir?
- Yapılacak arazi düzenleme çalışmaları alan bütünlüğü, su kaynakları ve topoğrafyanın korunumu kapsamında hangi modellemelerde değerlendirilmiştir?
- Alanda kullanılacak yapay malzemeler zorunlu ve gerekli midir?
- Alanda kullanılacak yapay malzemeler alan üzerinde hangi etkileri bırakacaktır?
ilk sırada yer alanlardır.
3.5 Uygulama ve Alan Yönetimi
Korunan alanlarda üretilen peyzaj uygulama projelerinin;
- Gerek uygulama aşamasında hassasiyet gösterilmesi gereken noktalara,
- Gerek alan yönetiminin verimliliğini arttıracak yaklaşımlara
- Gerekse kullanıcıları bilinçlendirme ve yönlendirme çalışmalarına
yer vermesi üst ölçek planlardan gelen ilkesel kabullerin hayata geçirilmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Dolayısıyla burada sorulması gereken önemli sorular arasında;
- Proje uygulamalarında dikkat edilmesi gereken konulara projede yer verilmiş midir? Bu kapsamda arazi düzenleme çalışmalarında hangi araçlarla uygulama
yapılması gerektiği, büyük araçlar kullanılacak olursa söz konusu araçların alan üzerinde oluşturacağı etkilerin nasıl bertaraf edileceği tanımlanmış mıdır?
- Mevcut bitki örtüsü içerisinde yer alacak uygulamalarda yüklenici hangi hassasiyetleri dikkate almalıdır?
- Proje maliyet kalemleri oluşturulurken hassasiyetle yapılması gereken uygulamalarda oluşacak ilave maliyetler göz önünde bulundurulmuş mudur yoksa herhangi bir alanda çalışma yapılıyormuşçasına standart uygulama pozları mı kullanılmıştır?
- Proje’de yer alan yapısal ve bitkisel elemanların bakım ve onarımına ilişkin olarak yönlendirmeler yapılmış mıdır?
- Yapısal ve bitkisel elemanların seçiminde, Alan yönetim yapısı ve maliyetleri ne kadar dikkate alınmıştır?
- Alanda kullanıcıyı yönlendirmek ve bilinçlendirmek için kullanılan elemanlar kullanıcı profili ve eğilimi dikkate alınarak yerleştirilmiş midir?
- Alan yönetiminden sorumlu birime Proje’nin ziyaretçi yönetimi konusunda getirdiği yenilikler ve/veya olanaklar konusunda bir yönlendirme yapılmış mıdır?
- Proje kapsamında ziyaretçi yönetimi çalışmalarına katkı sağlayacak yapısal ya da teknolojik bir öneri sunulmuş mudur?
soruları yer almaktadır.
3.6 Etki İzleme ve Geri Bildirim
Korunan alanların kullanıma açılması kullanıcı sayısı ve yoğunluğunun arttırılması Alan sürdürülebilirliği üzerinde kritik etkisi olan kararlar arasında yer almaktadır. Bu nedenle, hassasiyeti olan alanlarda kapsamlı değerlendirmelere dayalı kararların üretilmesi, aşamalı olarak da gerekli müdahalelerin yapılması ve karar alma sistematiği içerisinde üst ölçek karar süreçlerine de katkı sağlayacak geri bildirim mekanizmalarının kurulması önem taşımaktadır. Proje hazırlayan kişi ya da kişilerden izleme ve geri bildirim konusunda bir beklenti içinde bulunulması mümkün değildir ancak, Proje hazırlayan kişi ya da kişilerin izleme ve geri bildirim süreçlerine katkı sağlayacak unsurları Projeleri kapsamında değerlendirmesi beklenmelidir. Bu yaklaşımla;
- Proje uygulandıktan sonra oluşacak etkilerin izlenmesine olanak tanıyan hangi donanımları önermektedir?
- Yaban yaşamı, bitki örtüsü, su kaynakları vb. doğal kaynaklar üzerinde oluşan etkinin izlenmesine ilişkin teknolojik bir yaklaşım önerilmiş midir?
- Alanda değişimin izlenmesinde gösterge niteliği taşıyacak unsurlara ilişkin bir değerlendirme yapılmış mıdır?
sorularının günümüz bilimsel ve teknik olanakları çerçevesinde sorulmasında yarar görülmektedir.
Etki izleme ve iyileştirme süreç kurgusu
Sonuç olarak, doğal ve kültürel kaynakların korunması açısından bir değerlendirme yapıldığında kendisine özgü pek çok değer barındıran bir alanın ev, site bahçesi, herhangi bir yapay piknik alanı tasarımından çok daha kapsamlı bir yaklaşımla, toplam doğal ve kültürel değerler, fayda ve sürdürülebilirlik eksenlerinde değerlendirilmesi, alanın bulunduğu yöreye sunduğu değerlere zarar verecek girişimlerden sakınılması büyük önem taşımaktadır. Bahsedilen nedenlerle, mevcut projenin hızla uygulanmasından ziyade hatalı işleyen bir teknik uygulama sürecinin yeniden ele alınması gerekli tüm sağlıklaştırma çalışmaları sonrası uygulama sürecinin başlatılması büyük önem taşımaktadır. Proje yenileme bir zaman ve finansman sorunu olabilir ancak uygulanmış bir projenin oluşturacağı maddi ve manevi hasarlar ile geri dönüşü olmaz zararlarla mukayese edildiğinde büyük bir önem taşımayacağı göz ardı edilmemelidir.
Tüm bu değerlendirmeler kapsamında proje incelendiğinde;
• Yapılacak olan proje kapsamında doğal, kültürel ve inanç değerlerinin kayıt altına alınması gerekmektedir. Proje öncesi alanla ilgili peyzaj koruma planını içeren bir rapor sunulmalıdır. Sunulacak olan rapor proje alanını ve projeyi yönlendirebilecek kapasitede olmalıdır. Mutlak koruma, koruma ve kontrollü kullanmayı içeren bir proje gerçekleştirilmelidir. Rapor, kullanılan yöntem ve teknikleri detaylandırmalıdır. Planlamalar yapılırken yerel halk, STK’lar, kurum ve kuruluşların sürece dahil edildiği proje demokrasisinin hakim olduğu bir planlama çalışması yapılmalıdır. Proje alım ve yapım süreci kapsamında böyle bir çalışma olmamıştır.
• Proje kapsamında alanda yapılacak olan çalışmalar için alana iş makinaları girmek durumundadır. Alana girecek olan iş makinaları su, toprak, yaban yaşamı ve doğal bitki örtüsü üzerinde olumsuz etkilere neden olacaktır.
• Alanda yapılacak olan çalışmalar kapsamında muhakkak aydınlatma projesi de düşünülmüş olmalıdır. Korunması gereken 1. Derece Doğal Sit Alanı’nda aydınlatma yapılması yaban yaşamının yok olmasına bir diğer katkıyı sunacaktır.
• Piknik alanı olarak tasarlanmış olan alan projede de belirtilmiş olduğu gibi söğüt ve kavak koruluğudur. Çok sık yapıda olan bu koruluğa piknik alanı yapılması alanın ancak ağır tahribata uğraması ile mümkündür. Alandaki flora ve faunanın yok olması söz konusudur. Ayrıca koruluk alanın bulunduğu adacık çevresinde alabalıkların yumurtlama bölgeleri olduğu düşünülmektedir. Burada oluşacak olan yoğun insan kullanımı alabalıklar üzerinde de baskıya neden olacaktır. Alabalıklar üzerinde gerekli araştırmalar yapılmalıdır.
• 1. Derece Doğal Sit Alanı içerisinde bulunan ziyaret alanına giden yol kenarındaki yamaçta tıraşlama yapılarak doğal taş istinat duvarı tasarlanmış, istinat duvarı önünde ahşap organik Pazar yerleri, wc, otopark yerleştirilmiştir. Yine koruma alanı içerisinde bir yamaca dışarıdan gelen müdahale sonucunda oluşacak olan etkiler belirtilmemiş ve geçmişte yaşandığı gibi yeni olumsuz sonuçlar doğuracağı düşünülmektedir. (Mevcut yol yapılırken yamaçta bir tıraşlama yapılmış ve birçok su kaynağı kapanmıştır)
• Ziyaret sonrası gözelere kadar devam eden 140 cm genişliğindeki profil üstü ahşap kaplama olarak tasarlanan yürüyüş yolunun(+seyir terasları) alanda oluşturacağı insan etkisinin vereceği zararlar ve yürüyüş yolu yapıldıktan sonra oluşacak olan yeni yaban yaşamının alanın habitatı üzerinde oluşturacağı baskı göz ardı edilmiştir.
• Ortalama 2mt de bir olan ayakların her birine 50x50x50cm ebatlarında beton pabuçların kullanılması ve bu betonların alana nasıl getirileceği, yapılacak olan kazı işlemleri hakkında proje kapsamında bir teknik rapor ve bilgiye rastlanılmamıştır. Yapılacak olan beton uygulamalarının suyun çıkış noktaları üzerinde ki etkisi, suyun yapısında oluşturacağı değişiklikler konusunda bir rapor bulunmamaktadır.
• Yapılacak olan ahşap yürüyüş yolu çevresinde kaya temizliğinden bahsedilmektedir. Bahsi geçen alan kayalık bir alan olup doğal yapısının bozulmaması gereken bir alandır.
• Proje kapsamında bir atık su arıtma tesisinin olup olmadığı, var ise kapasitesinin ne olduğu hangi kriterlere göre belirlendiği belirtilmemiştir.
• 1. Derece Doğal Sit Alanı proje uygulama aşamasında hassasiyet gösterilmesi gereken noktalara, alan yönetiminin verimliliğini arttıracak yaklaşımlara, kullanıcıları bilinçlendirme ve yönlendirme çalışmalarına dair proje kapsamında bir rapor mevcut değildir.
• Alanın rejenerasyon kabiliyeti için uygulanması gerekenler hakkında herhangi bir bilgi yoktur.
• Alanın taşıma kapasitesi hakkında herhangi bir tespite rastlanılmamıştır.
• Uygulama sonrası zeminde oluşacak olan kompaktlaşma ve infiltrasyon analizi bulunmamaktadır.
İş bu rapor 9 sayfadan oluşmakta olup, 18.06.2020 tarihinde imza altına alınmıştır.