STRUMA FACİASINDA HAYATINI KAYBEDENLER SARAYBURNU'NDA ANILDI
İstanbul Valisi Vasip Şahin, İkinci Dünya Savaşı sırasında Karadeniz açıklarında batırılan "Struma" gemisinde hayatını kaybedenler için hazırlanan anma törenine katıldı.
Konuşmasına, “Bugün, 103’ü çocuk 768 kişinin ölümüne sebep olan ve yakın tarihimizde “Struma faciası” olarak bilinen trajik hadisenin 76. yıl dönümünü anmak için toplanmış bulunuyoruz.” sözleriyle başlayan İstanbul Valisi Vasip Şahin, “Hayattan erkenden koparılan, sevdikleri tarafından toprağa verilemeyen mağdurların aziz hatırasını saygıyla anıyorum.” dedi.
Vali Şahin, “12 Aralık 1941 tarihinde, ırkçı bir rejimin ve müttefiklerinin Avrupa’da yarattığı yıkımdan ve dini kimlikleri sebebiyle maruz kaldıkları zulümden kaçan 769 Yahudi, güvenli topraklarda yeni hayatlar kurabilmek için Romanya’nın Köstence Limanı’ndan kalkan Struma adlı gemiyle Filistin’e varmak üzere yola koyulur. Struma gemisi, açık denizlerde arızalanan motorunun İstanbul açıklarında tamamen iflas etmesi üzerine, Sarayburnu açıklarında demir atmak zorunda kalır. Denizde mahsur kalan mültecilere, 70 gün süren bekleyişleri sırasında Türk Kızılay’ı ve Türk Yahudi Toplumu imkânları el verdiğince gıda ve sağlık hizmeti sağlar. Ülkemiz, Struma’nın yoluna devam edebilmesi için büyük çaba gösterir ancak İkinci Dünya Savaşı şartlarında bu çabalarında muvaffak olamaz.” şeklinde konuştu.
“Unutulmamalıdır ki Türkiye Cumhuriyeti; sınırlarına dayanan Nazi işgali tehdidi ve savaşa katılması yolundaki diplomatik baskıların en yoğun olduğu Mart 1939 – Ekim 1942 tarihleri arasında, Karadeniz’den Filistin’e ulaşmak için illegal olarak denize açılan ve Yahudi mültecileri taşıyan 21 geminin Boğazlar’dan geçişine izin vererek 6084 Yahudi’nin Filistin’e gitmesine, 159’unun ise Türkiye’de kalmasına yardımcı olmuştur.” sözlerini dile getiren Vali Şahin, “Keza, aynı dönemde binlerce Yahudi’ye Filistin’e ulaşabilmeleri için transit vize sağlamıştır. Ülkemizin tüm çabalarına rağmen gerekli izinlerin gelmemesi üzerine Türk karasuları dışına çıkarılan Struma gemisi, 24 Şubat 1942 tarihinde Şile açıklarında başka bir devlete ait denizaltı tarafından torpillenerek batırılmıştır.” dedi.
Vali Şahin, ”Bu elim hadise, inançları nedeniyle maruz kaldıkları zulüm karşısında yaşadıkları yerleri terk etmek zorunda bırakılan Yahudiler için tarih boyunca sığınacakları bir liman olan Türkiye’nin hafızasında silinmez bir yer edinmiş ve “Struma faciası” olarak adlandırılmıştır. Acı olayın mağdurları 2015 yılından itibaren de Valiliğimizin ev sahipliğinde düzenlenen resmi törenlerle anılmaktadır.” diye sözlerine devam etti.
“İkinci Dünya Savaşı’nda Yahudilerin maruz kaldığı şiddetin Holokost’a evrilmesi sonucunda tarihin kaydettiği en büyük insanlık suçlarından biri işlenmiştir.” diyen Vali Şahin, “Devletlerin temel sorumluluğu, Holokost mağdurları ile İkinci Dünya Savaşı sırasında kendilerini bekleyen korkunç sondan kaçarken farklı coğrafyalarda hayatlarını kaybeden sayısız insanı sadece anmak değil, aynı zamanda böyle acıların bir daha yaşanmaması için eyleme geçmektir. Yakın tarihimizde ırkçılığın ve farklılıklara duyulan nefretin yarattığı bunca felaketi tecrübe etmişken, antisemitizmin, ırkçılığın, yabancı düşmanlığının ve İslamofobinin dünyada artış gösteriyor olması kaygı vericidir. Anılan olgular küresel ölçekte güvenlik tehdidi teşkil etmekte olup, bunlarla mücadelede uluslararası işbirliğinin geliştirilmesi şarttır.” şeklinde konuştu.
Vali Vasip Şahin, “Nazi rejimi ve müttefiklerinin yarattığı yıkımdan kaçan sayısız insan, farklı ülkelere sığınabilmek için tehlikeli yolculuklar yapmış, bu sırada hayatlarını kaybedenler olmuş, bir kısmı vardıkları ülkelere kabul edilmeyip geri gönderilerek acı kaderlerine terk edilmiştir. Dünyanın gözü önünde meydana gelen bu elim hadiselerden çıkarılacak derslerden biri de, günümüzde devletlerin politikalarında insan odaklı yaklaşım benimsemelerinin ve insani dramlar karşısında sessiz kalmayarak işbirliği yapmalarının ne kadar önemli olduğudur.” dedi.
Vali Şahin, “Günümüzde Suriye’de insani değerleri hiçe sayan rejimin vahşetinden kaçan milyonlarca sığınmacının, Rohingya’da zulme uğrayan yüz binlerce Müslümanın ve yeni hayatlar kurmak için açık denizlerde kaçakçıların insafına bırakılan sayısız insanın varlığı, uluslararası toplumun bazı tehditlerle mücadelede ortak hareket etmesinin gerekliliğini ortaya koyan birkaç örnektir. Ülkemiz bu dramlara sessiz kalmamış ve sorunların giderilmesi yolunda tüm imkânlarını seferber etmiştir.” diye konuştu.
“Sadece ülkemizin değil, tüm insanlığın müşterek acısı olan “Struma faciası”nı hiçbir zaman unutmayacağımızı belirtmek istiyorum.” diyen Vali Şahin, “Holokost ve onun sebep olduğu sayısız insanlık dramından biri olan “Struma faciası”nda hayatını kaybedenleri sizlerin de huzurunda, bir kez daha saygıyla anıyorum.” şeklinde sözlerini tamamladı.
Törende daha sonra Rav İzak Perez, Struma faciasında hayatını kaybedenler için kürsüde dua etti. Tören, Vali Şahin ile Türk Yahudi Toplumu Başkanı İzak İbrahimzade’nin ölenlerin anısına denize çelenk bırakmalarının ardından sona erdi.